Życie najlepiej toczy się nad wodami spokojnych rzek

Zapraszamy na wystawę „Grafiki i Akwarele” Hieronima Różańskiego, która trwa od 5 lipca do 30 sierpnia br. w Muzeum Archidiecezjalnym na Ostrowie Tumskim w Poznaniu.

Hieronim Różański (1929-2000) był architektem wnętrz, projektantem w zakresie rekonstrukcji i rewaloryzacji detali architektonicznych oraz wnętrz zabytkowej architektury, malarzem, grafikiem, rysownikiem i rzeźbiarzem. Urodzony w Mosinie, wychowany wśród pięknej przyrody Wielkopolskiego Parku Narodowego na stałe związał się z Poznaniem od 1954 roku, kiedy obronił dyplom na wydziale Architektury Wnętrz w PWSSP (później Akademia Sztuk Pięknych, obecnie Uniwersytet Artystyczny).

Jezioro, linoryt, 1978

W zespole staromiejskim poznańskiego „Miastoprojektu” zajmował się opracowywaniem detali plastycznych i architektonicznych dla starorynkowych kamienic, m.in. dla Wagi Miejskiej, Arsenału i domków budniczych. Na elewacjach czterech pierzei Starego Rynku jest wiele detali plastycznych, architektonicznych i metaloplastycznych, kolorystyki, kamieniarki i stolarki artystycznej jego autorstwa. W latach 70-tych pracując w Pracowniach Konserwacji Zabytków zrealizował wiele projektów architektury wnętrz i detali zabytkowej architektury, m.in. do zamków w Głogowie, Łagowie i Żarach oraz pałaców m.in. w Rogalinie, Czempiniu i Trzebiniach.

Malta, linoryt, 1977

Hieronim Różański równolegle z pracą zawodową zajmował się malarstwem, grafiką, rysunkiem i rzeźbą. W latach 1957-1962 współtworzył grupę „E+F”- Eksperyment + Forma. Źródłem natchnienia i obiektem malarskiej analizy była dla niego przyroda, szczególnie jeziora i morze. W swoim malarskim świecie posługiwał się subtelnym językiem uczuć zachwytu i wzruszenia. Artysta większość swoich prac tworzył w plenerze, choć jego obrazy powstawały też często na podstawie wcześniejszych rysunków. W końcu lat 50-tych zaczął uprawiać grafikę artystyczną. W ponad 30-letnim okresie aktywności na tym polu stworzył około 100 prac. Wykonywał swoje prace głównie w linorycie, okazjonalnie w drzeworycie. W jego grafikach przedstawiających kobiety jest plastyczne, pewną kreską, płynnymi liniami trójwymiarowe potraktowanie ciała jako bryły. Istotne miejsce w jego twórczości graficznej zajmuje pejzaż zwłaszcza inspirowany urodą rodzinnych stron, a po latach ginącą urodą przedmieść Poznania, Chartowa i Malty. W przedstawieniach morza znajdujemy architektoniczne podziały kompozycji, ewoluujące w stronę kubizujących uproszczeń. Istotnym dla samego artysty był temat Powstania Wielkopolskiego, (brał w nim udział jego ojciec Cezary) jedynego zakończonego sukcesem zbrojnego powstania Polaków w imię wolności. Sceny batalistyczne w grafikach Różańskiego to unikatowe kompozycje pionowe z głębokim planem. Umiejętnie przetwarzane przez niego realistyczne tematy były inspiracją i punktem wyjścia do powoływania nowych form zorganizowanych w ramach przejrzystych kompozycji.

Bez tytułu, akwarela,1983

Hieronim Różański w każdej z dziedzin sztuki, którą uprawiał osiągnął mistrzowski poziom. Od 1957 r. artysta brał czynny udział nie tylko w wystawach środowiska poznańskiego, ale również w kilkudziesięciu wystawach krajowych i zagranicznych oraz licznych cyklicznych pokazach o zasięgu ogólnopolskim, miał też ponad dwadzieścia wystaw indywidualnych z zakresu malarstwa, grafiki i rzeźby. Był laureatem licznych konkursów, zdobywcą wielu nagród i wyróżnień, tworzył jednak z dala od głównych nurtów, nie podążając za modami i trendami mawiając, że życie najlepiej toczy się nad wodami spokojnych rzek.

Krystyna Różańska-Gorgolewska