Błyszczące kulki czarnego bzu – Zioła wśród nas

W czerwcowym numerze gazety pisałam o kwiatach czarnego bzu i mam nadzieję, że znaleźliście Państwo kwitnące krzewy i wykorzystaliście któryś z podanych przepisów. W niniejszym odcinku chciałabym wrócić do tego krzewu, ale tym razem celem będą owoce czarnego bzu. Kwiaty już dawno przekwitły i na gałęziach pojawiły się czarne kulki, które lśnią w słońcu jak perełki. Wielu ludzi sądzi, że owoce czarnego bzu są trujące, ale to nieprawda. Wręcz przeciwnie, te owoce to samo zdrowie.

Czarny bez – pozyskiwanie surowca

Owoce czarnego bzu zbieramy ścinając całe baldachy (podobnie jak przy zbiorze kwiatów) i odrzucamy niedojrzałe (zielone, niewybarwione kulki) lub przejrzałe owoce. Odrywamy je od szypułek i zabieramy się do ich przerabiania. Z owoców czarnego bzu można zrobić sok, konfiturę, nalewkę, chutney czy zupę owocową, można je także ususzyć. Te przeznaczone do suszenia rozkładamy cienką warstwą na słońcu, po czym dosuszamy w piekarniku w temperaturze 30 do 50 stopni Celsjusza, uważając, by ich nie przypalić. Po wysuszeniu powinny zachować ciemnofioletową lub czarną barwę.

Pamiętajmy, by nie jeść owoców na surowo ani też nie przetwarzać owoców niedojrzałych, ponieważ zawierają sambunigrynę, która wywołuje wymioty, biegunkę, nudności i bóle żołądka. Substancja ta rozkłada się podczas gotowania, suszenia jak również po zmieszaniu z alkoholem, dlatego przerobione owoce można spożywać bez obaw. Przy przerabianiu owoców nie zapomnijmy o rękawiczkach, ponieważ ciężko potem domyć ręce.

Substancje czynne Czarnego Bzu

Te błyszczące kuleczki zawierają witaminę C i P, prowitaminę A i witaminy z grupy B, a także kwasy: jabłkowy, chlorogenowy i szikimowy oraz kwasy organiczne, cukry, pektyny, garbniki, glikozydy oraz sole mineralne.

Czarny bez – działanie i zastosowanie

Owoce czarnego bzu działają napotnie, moczopędnie, lekko przeczyszczająco i lekko przeciwbólowo. Ponadto czyszczą krew, usuwają z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii, działają przeciwzapalnie i przeciwreumatycznie.

owoce czarnego bzu

Przepisy na wykorzystanie owoców czarnego bzu

Sok z owoców

Sok najlepiej przygotować w sokowniku, ale jeśli nie posiadacie Państwo takowego, to nic straconego.

Świeże owoce odrywamy od szypułek i odrzucamy niedojrzałe, szybko płuczemy pod bieżącą wodą, wkładamy do garnka i ogrzewamy na małym ogniu aż puszczą sok. Następnie rozcieramy i wyciskamy sok przez gazę lub płótno. Odstawiamy do całkowitego wystygnięcia i ponownie filtrujemy. Do tak powstałego soku dodajemy miód w proporcjach: 1 część miodu na 10 części soku, lub cukier w stosunku 1 do 1. Wszystko ponownie gotujemy przez kilka minut, a następnie rozlewamy do wyparzonych butelek lub słoików, stawiamy „do góry nogami” i przykrywamy kocem lub ręcznikiem (sucha pasteryzacja).

Taki sok pijemy 2-3 razy dziennie po 2 łyżki rozcieńczone w szklance ciepłej wody. Stosujemy w przeziębieniach, grypie, zaburzeniach trawiennych, a także jako środek pomocniczy w nerwobólach i zapaleniu korzonków nerwowych. Sok działa również korzystnie na drogi moczowe i pobudza czynność nerek.

Odwar z suszonych owoców

1-2 łyżki suszonych owoców zalewamy szklanką zimnej wody, a następnie ogrzewamy doprowadzając do wrzenia i gotujemy na małym ogniu pod przykryciem przez 5 minut, odstawiamy na 15 minut i przecedzamy.

Pijemy po pół szklanki 2-3 razy dziennie jako środek moczopędny, lekko przeciwbólowy i ułatwiający wypróżnianie, a także jako środek usuwający z organizmu szkodliwe substancje przemiany materii.

Konfitura z owoców czarnego bzu

Bierzemy pół kilograma obranych owoców, wkładamy do garnka, dodajemy 3 łyżki wody, gotujemy przez 5 minut, a następnie przecieramy przez sito. Do powstałej masy dodajemy 3 jabłka, które wcześniej obieramy, kroimy na małe kawałki i rozgotowujemy w połowie szklanki wody. Następnie dodajemy pół kilograma cukru i smażymy, aż cukier się rozpuści. Tak przygotowaną gorącą konfiturę nakładamy do wyparzonych słoików i odwracamy do góry dnem, aby się dobrze zamknęły.

Konfitura to znakomity i godny polecenia środek oczyszczający nerki i żołądek, polecany osobom prowadzącym siedzący tryb życia, a także dla osob starszych. Łyżkę konfitur można rozpuścić w szklance letniej wody i pić codziennie jak sok.

czarny bez

Nalewka na owocach czarnego bzu

Pól kilograma świeżych owoców płuczemy na sitku pod bieżąca wodą, wkładamy do dużego słoja i zalewamy pół litra spirytusu, szczelnie zamykamy i odstawiamy w ciepłe miejsce. Po miesiącu nalewkę filtrujemy przez gazę i dodajemy wystudzony syrop przygotowany ze szklanki wody i połowy szklanki cukru. Całość mieszamy i odstawiamy ponownie na tydzień. Następnie ponownie filtrujemy przez gazę, rozlewamy do butelek i odstawiamy w ciemne miejsce na okres pół roku, żeby nalewka dojrzała.

Chutney z owoców czarnego bzu

Bierzemy 70 dkg owoców, przecieramy przez sito, a następnie dodajemy 5 dkg brązowego cukru, drobno posiekaną cebulę, 12 gram mielonego imbiru, ¼ łyżeczki mielonego czarnego pieprzu, szczyptę zmielonych goździków, 300 ml octu jabłkowego, łyżeczkę soli, szczyptę mielonej gałki muszkatołowej i 5 dkg rodzynek. Wszystko gotujemy na małym ogniu przez 20 minut, a następnie gorącą papkę nakładamy do słoików i odwracamy do góry dnem.

Oto wszystkie przepisy w bieżącym odcinku ziołowego kącika. Wiem, ze przetwarzanie czarnego bzu wymaga czasu, ale zapewniam, że warto go poświęcić i przyrządzić te smaczne i zdrowe przetwory. Takich rzeczy nie da się kupić w sklepie, a nawet jeśli to są drogie i mogą zawierać konserwanty, których każdy z nas chciałby unikać. Tak więc jak zwykle zachęcam do spacerów z koszykiem i sekatorem lub nożyczkami. Czarny bez jest tak popularnie występującym krzewem, że nie powinno być problemu z jego znalezieniem, a tych czarnych perełek nie sposób nie zauważyć. Na koniec życzę Państwu pięknych słonecznych dni i owocnych zbiorów.

Pozdrawiam serdecznie i do następnego razu,

Willma