Choroby serca — identyfikacja grup podwyższonego ryzyka wśród dzieci

Profilaktyka dla zdrowia serca ważna jest u wszystkich — łącznie z dziećmi od pierwszych miesięcy życia. Jednak niektóre grupy są bardziej podatne na zapadanie na schorzenia układu sercowo-naczyniowego. Warto poznać czynniki ryzyka i sprawdzić, czy występują one u naszej pociechy, by baczniej zwracać uwagę na symptomy. W jaki sposób kontrolować zdrowie najmłodszych?

Prześledzenie czynników genetycznych

Warto zagłębić się w medyczne historie krewnych. Jeśli w rodzinie jednego lub obojga rodziców występują przypadki chorób naczyń lub serca, szczególnie przed 55 rokiem życia, ich potomstwo jest statystycznie w grupie ryzyka. Do chorób, na które trzeba zwrócić uwagę, należą między innymi: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, zespół metaboliczny czy hipercholesterolemia.

Pomiary ciśnienia

Przy rutynowych kontrolach zdrowia u lekarza pediatry, warto co najmniej raz w roku przeprowadzić pomiar ciśnienia u dziecka powyżej trzeciego roku życia. To krótkie i bezbolesne badanie pozwoli wstępnie ocenić, czy serce pracuje prawidłowo (radzi kardiolog Poznań).

Należy także zwrócić uwagę, czy mankiet używany do badania jest właściwy. Ten, który powinien być wykorzystywany w przypadku najmłodszych, jest zdecydowanie mniejszy i dostosowany do rączki dziecka. W przypadku użycia mankietu dla dorosłych wyniki mogą być niemiarodajne.

Profil lipidowy

Jeśli w rodzinie dziecka występują zaburzenia lipidowe i jest ono w grupie ryzyka, po drugim roku życia warto wykonywać badanie lipidogramu. Dodatkowymi, poza genetycznymi, czynnikami predysponującymi do występowania wysokiego poziomu cholesterolu jest otyłość.

Dzieci, u których występują zaburzenia poziomu HDL, LDL i trójglicerydów, mają zwiększone prawdopodobieństwo zapadania na choroby sercowo-naczyniowe w dorosłym życiu. Znacznie częściej może wystąpić u nich cukrzyca, nadciśnienie czy zespół metaboliczny.

Bierne lub czynne palenie

Większym ryzykiem chorób serca obarczone są osoby, które od najwcześniejszych lat zostały wystawione na wpływ dymu tytoniowego. Palenie papierosów, również bierne, wpływa negatywnie na kondycję najważniejszego mięśnia w ludzkim organizmie. Badania wykazały, że ekspozycja na ten czynnik podnosi ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego aż o 30%.

Warto też wspomnieć, że dzieci palaczy z większym prawdopodobieństwem same sięgną po nikotynę, niewykluczone również, że w bardzo wczesnym wieku.

Dlatego dla zdrowia zarówno własnego, jak i pociech należy wyeliminować w jak największym stopniu możliwość stykania się z dymem papierosowym.

Otyłość u dzieci

WHO oraz IOTF rekomendują diagnozowanie otyłości na podstawie wskaźnika BMI (ang. body mass index), który u dzieci i młodzieży odczytuje się z siatek centylowych, odpowiednich dla płci i wieku oraz pochodzenia dziecka (siatki różnią się w zależności od kraju).

Jeśli BMI mieści się w zakresie 90 – 97. centyla w odniesieniu do płci i wieku, stwierdzana jest nadwaga. Otyłość, jeśli BMI jest poza zakresem 97. centyla.

Następstwa otyłości dotykają wielu narządów i układów w organizmie. Zalicza się do nich układ sercowo-naczyniowy. Dzieci z nadwagą oraz otyłe wykazują znacznie większe prawdopodobieństwo zapadania na nadciśnienie tętnicze, zwiększenie masy lewej komory serca, dysfunkcję śródbłonka, przewlekły stan zapalny, koagulopatię, czy chorobę niedokrwienną serca, niż dzieci z wagą mieszczącą się w normie. Dorośli będący otyli jako dzieci mają większe ryzyko związane z incydentami sercowo-naczyniowymi.