Czy Mosina wykorzystuje swój potencjał? Część 2: buble turystyczne Mosiny, czyli miało być tak pięknie

W Mosinie mamy kilka budynków i miejsc, które śmiało mogłyby znaleźć się na liście wśród perełek turystycznych, wartych odwiedzenia. Niestety, lądują tutaj: na niechlubnej, czarnej liście niedociągnięć i hipotetycznych atrakcji turystycznych.Osobną kwestią wartą zaznaczenia, jak wspominaliśmy już w poprzednim numerze, jest tworzenie chęci „lokalnej turystyki”, czyli kreowania takiego otoczenia do życia, by chcieć spędzać wolne weekendy, popołudnia czy wakacje u siebie: bo jest co robić, jest pięknie, można coś zjeść, dobrze spędzić czas w swoim mieście.

Jak to mówią – gdy nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Na jednej z sesji rady miejskiej radny Waldemar Waligórski zauważył, że gmina ma ratować za miliony Kokotka w chwili, gdy połowa mieszkańców gminy mieszka poza miastem, gdzie brodzi w błocie, bez chodników, odwodnień i utwardzonych dróg. Po części – można się z tym zgodzić. Z drugiej zaś strony: ile zabytków i wartościowych miejsc nigdy by nie powstało, wychodząc z założenia, że infrastruktura transportowa jest ważniejsza? – Idąc tym tokiem rozumowania, w żadnym mieście nie byłoby nic z infrastruktury dodatkowej (typu parki, place zabaw czy baseny), bo żadne miasto nie ma w 100% utwardzonych dróg czy wybudowanych potrzebnych obwodnic – zauważył nasz Czytelnik.

Kokotek oraz wieża Obrabad

Ilość artykułów na temat Kokotka, publicznych dyskusji, koncepcji co do zagospodarowania trudno zliczyć. Nie ma co się dziwić: budynek stoi w centrum miasta i zwraca uwagę swoją oryginalną formą. Niestety, w ostatnich latach uwagę przykuwa głównie jego stan techniczny, i nie ma czemu się dziwić: budynek ma ponad 100 lat, a od niemal dekady stoi pusty i marnieje w oczach.

Kokotek od lat już nie budzi zainteresowania, a straszy w centrum miasta.

Kogutek lub Kokotek, jak popularnie nazywany jest ten budynek, to jeden z najbardziej charakterystycznych obiektów w Mosinie. Wieżyczka górująca nad czerwonym dachem jest dobrze znana mieszkańcom. Na przełomie XIX i XX wieku był własnością lekarza Carla Arlta pochodzącego ze Śremu, właściciela Sanatorium Obrabad, mieszczącego się przy mosińskim rynku. Przed II Wojną Światową był częścią sanatorium balneologicznego. Prowadził do niego most przerzucony nad Kanałem Mosińskim, który został zniszczony podczas wojny. Później w budynku działała izba porodowa. Przyszły w niej na świat setki Mosinian.

Jedni widzieliby tu muzeum, inni miejsce posiedzeń sesji Rady Miejskiej i spotkań z mieszkańcami. Kolejni proponują zorganizować tu przestrzeń do działania organizacji pożytku publicznego lub miejsce spotkań emerytów. Na czerwcowej sesji rady miejskiej ze sprawozdania z działalności burmistrza w ostatnich tygodniach, radni dowiedzieli się, że zakończono prace koncepcyjne nad rewitalizacją Kokotka. Komitet społeczny, który ma odmienny od burmistrza pomysł na zagospodarowanie tego budynku, nie otrzymał jednak wglądu w koncepcję. Została przedstawiona dopiero po interpelacji przewodniczącego Rady Miejskiej. Jedno jest pewne, i w tym temacie wszyscy są zgodni: to ostatni dzwonek, by zrobić coś z tym budynkiem, który mógłby być wizytówką miasta. Co kryje się pod „coś”? Oby burmistrz i radni ustalili to zanim ostatni płat tynku odpadnie z Kokotka.

Drugim, bardzo charakterystycznym w okolicy budynkiem jest wieża przy placu 20 października, obecnie mieszcząca prywatne mieszkania. Wieżyczka była częścią sanatorium „Obrabad”, w którym kuracjusze zażywali wodnych kąpieli, a budynek jako jedyny w mieście posiadał bieżącą wodę. W jego wnętrzu na początku XX wieku były kręcone schody, prowadzące na górę, gdzie kuracjusze zażywali kąpieli słonecznych. W budynku mieściła się także restauracja.
Obiekt z zewnątrz zachował swój dawny klimat, i nie sposób nie zwrócić na niego uwagi, przechodząc obok, zarówno od strony Kanału, jak i przez dziedziniec mosińskiej Galerii Sztuki.

Wieża Obrabad, widok zza kanału.

Pałac Budzyń i promenada wzdłuż Kanału Mosińskiego

Miejsce, którego lokalizacji nie trzeba nikomu specjalnie wyjaśniać: leży przy rondzie, rzuca się w oczy każdemu przejeżdżającemu tędy kierowcy. I co widzą? Kawałek zieleni z jedną ścieżką, i ruiną w tle, zabezpieczoną zieloną siatką. Dwór, wzniesiony w 1870 roku, ma prostą bryłę, przykrytą mansardowym dachem. W 1926 roku Budzyń był własnością Ludwika Budzyńskiego, wraz z majątkiem w postaci niemal 400 hektarów i własną gorzelnią. Obecnie jest w takim stanie, że powodem do radości mieszkańców powinien być fakt, że budynek jest otoczony gęstymi drzewami – przynajmniej w okresie letnim nie rzuca się w oczy przejeżdżających przez Mosinę potencjalnych turystów i gości.

A mogłoby być tak pięknie: odrestaurowanie pałacu było zapowiadane już na początku lat dwutysięcznych. Wówczas pojawiły się koncepcje utworzenia tam małego hotelu z zapleczem restauracyjnym lub domu spokojnej starości. Gdyby jakikolwiek plan został zrealizowany, jednego możemy być pewni: budynek byłby w lepszym stanie, niż jest teraz.

Pałac Budzyń w letniej odsłonie.

Dodatkowym atutem budynku jest jego lokalizacja. Pałac w latach świetności otoczony był budynkami gospodarczymi, które zostały sprzedane deweloperowi i już wiele lat temu powstały w ich miejscu bloki mieszkalne. Ale mimo to pałac wciąż otoczenie ma piękne: otulony małym parkiem ze starodrzewiem, stanowi jedyne w okolicy miejsce do wyprowadzenia zwierzaka na spacer czy odpoczynek na ławce.

I tu dochodzimy do słynnej promenady. Możemy odłożyć ją na tą samą półkę, co Kokotka czy basen miejski: w sferę planów, obietnic i koncepcji. Tymczasem Kanał Mosiński z roku na rok znika w oczach: wody coraz mniej, w nurcie wyrasta coraz więcej roślin, a promenady jak nie było, tak nie ma. Połączenie pomiędzy Mosiną a Krosinkiem wzdłuż kanału wydaje się idealną propozycją spacerowo – rowerową dla mieszkańców, którzy mogliby chcieć spędzić wolny dzień na miejscu: wybrać się do ‘miasta’ z osiedli w Krośnie lub Krosinku. Zostawić auto pod domem i ruszyć rowerem do apteki, sklepu czy lekarza. Mieszkańcy wskazują także na potrzebę połączenia na tym odcinku osiedla nr 3 „Przy Strzelnicy” z osiedlem nr 6 „Za Moreną” kładką nad kanałem, co także ułatwiłoby komunikację pieszo-rowerową.

Parki miejskie

O prawdziwym parku miejskim, z alejkami, kwiatami i zbiornikiem wodnym mieszkańcy pewnie już nawet nie marzą. Warto jednak z otwartą głową pomyśleć o tym, co już mamy, i dobrze to wykorzystać. Park Strzelnica to zielony teren na osiedlu nr 3. Kiedy ogłoszono przetarg na budowę chodnika i oświetlenia, mieszkańcy z entuzjazmem podeszli do inwestycji: wszak jest to najszybsza droga prowadząca na osiedle z dworca kolejowego. Wybudowano chodnik, drogę dla rowerów, zamontowano ławki, śmietniki oraz oświetlenie. Ale na tym niestety inwestycja się zakończyła. Atutem parku, który podkreślali specjaliści, jest rozwijający się samosiew, który kilka lat temu został całkowicie wycięty. Pojawiają się obecnie takie gatunki jak brzozy, ale też te bardziej szlachetne. – Nie ma lepszego drzewa niż takie, które się samo zasiało, bo ono ma dobry system korzeniowy, nie będzie usychać, nie trzeba będzie tego podlewać i przede wszystkim jest za darmo – zaznaczał Adam Moskal, były pracownik Lasów Państwowych, który zaraz po oddaniu parku do użytku zwracał uwagę na niebezpieczne, suche gałęzie, zwisające nad chodnikami.

W czerwcu tego roku siadanie na niektórych ławkach było mocno utrudnione przez pokrzywy, wystające spomiędzy desek. Chwasty wyrastały metr na drogę rowerową. Utrudnienia zniknęły dopiero w drugim tygodniu lipca.

O parku przy ulicy Wagnera można już książki pisać. Oddany do użytku w 2019 roku, zakładał utworzenie łąki kwietnej i odejście od typowych parkowych trawników. Założenie proekologiczne, dobre dla przyrody: mniej koszenia, mniej podlewania, oaza dla owadów. Zaraz po otwarciu mieszkańcy prorokowali ogromne koszty utrzymania tego miejsca. Mylili się: utrzymanie parku nie jest obciążeniem finansowym dla gminy, bo… nikt się nim nie zajmuje. Łąka kwietna przerosła już chyba wyobrażenie projektantów. Park otoczono płotem, z powodu ponoć grasujących po osiedlu dzików, ale tym samym odcięto go od kanału. Część furtek jest zarośnięta, kosze z woreczkami na psie odchody stoją w metrowych chwastach. Przy okazji robienia zdjęć, w dzień wolny od pracy, pytam spotkaną mieszkankę osiedla o to, czy ktoś z parku w ogóle korzysta: – Czasami tam wejdę z moim pieskiem, ale wnuków nie biorę, bo strach o poparzenie pokrzywą albo kleszcze. Na ławkach nie da się usiąść, cienia żadnego, bo drzewa są jeszcze małe. Ktoś tam czasami wchodzi, ale to raczej rzadki obrazek – przyznaje. – Park nie dość, że położny jest na uboczu i ogrodzony ze wszystkich stron, to brak mu czegokolwiek, co prowokowałoby do jego odwiedzenia – pisze na naszym portalu Czytelnik. – Z parku nie ma nawet widoku na Kanał. Zdecydowanie źle wydane pieniądze, których brakuje na podstawowe inwestycje – dodaje.

Wejście do parku przy ulicy Wagnera od strony kanału.

Parkiem numer trzy, o którym choćby w dwóch zdaniach musimy tu wspomnieć, jest Ptasi Park przy dworcu w Mosinie. W sierpniu 2019 roku trwały konsultacje społeczne w sprawie koncepcji zagospodarowania tego terenu. Była nadzieja, że miejsce kojarzone głównie z głośnymi spotkaniami młodzieży lub popijania piwka na ławce wokół nie działającej od lat tężni solankowej zmieni swój charakter. Projekt, zaproponowany do konsultacji, wyglądał pięknie na papierze – układ ścieżek i zieleni miał przybrać kształt jaskółki. Projekt w kolejnym roku niestety został odrzucony i zaprzestano procedować jego ocenę formalną. W międzyczasie opublikowaliśmy alternatywną koncepcję zagospodarowania tego terenu, przedstawioną przez mieszkańca Mosiny, Konrada Tuszewskiego. Swoją propozycją próbował wywołać dyskusję na temat ładu przestrzennego i innego sposobu zagospodarowania cennych dla Mosiny miejsc, jednocześnie proponując alternatywne rozwiązania, bardziej ekologiczne, mniej kosztowne, tańsze w utrzymaniu. Niestety, projektu nikt nie podchwycił. Ptasi Park niewiele zmienił się w ostatnim czasie, a inicjator projektu przelał swoją kreatywność w inne miejsce: na Zielony Przylądek, gdzie wraz z zarządem osiedla nr 3 tworzą małymi krokami park na miarę dzisiejszych potrzeb matki natury.

Tężnia solankowa w Ptasim Parku nigdy nie została uruchomiona.

———————–
Czy Mosina jest atrakcyjna turystycznie? Tak. Czy mogłaby być bardziej? Zdecydowanie.
Do tego potrzeba nie tylko pieniędzy, ale przede wszystkim pomysłu. Kreatywności. Otwartej głowy. Rozmów. Współpracy. Spójności działań. Tego niestety od lat w mosińskim samorządzie jest tyle, co wody w naszym mosińskim basenie.

Zapraszamy do wypełnienia ankiety mieszkanki gminy Mosina, która przygotowuje pracę magisterską pt. „Walory Turystyczne gminy Mosina”: https://docs.google.com/forms/d/14YElTDlEG3dOh7xhzyW7fKhvAdc6Uko11zj1wk6wuUQ/edit