Czy Powstanie Wielkopolskie zniknie ze szkół? Symboliczny list z Mosiny

Instytut Poznański przekazał na ręce Barbary Nowackiej, minister edukacji narodowej, list sprzeciwu wobec marginalizacji Powstania Wielkopolskiego w podstawie nauczania. Petycję w sprawie podpisało ponad 6 tysięcy osób. List symbolicznie wysłano z placówki pocztowej w Mosinie.

Do ubiegłego tygodnia ministerstwo prowadziło prekonsultacje zmian w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Jak podaje Radio Zet, według propozycji z treści nauczania w zakresie podstawowym miałby wypaść punkt dotyczący genezy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 oraz jego znaczenia dla odrodzenia się państwa polskiego i obrony jego niepodległości w 1920 roku. – Nadal omawiany byłby proces kształtowania się polskiej granicy z Niemcami, z uwzględnieniem Powstania Wielkopolskiego, powstań śląskich i plebiscytów – tłumaczy Radio Zet.

Instytut Poznański uznał to za próbę usunięcia powstania ze świadomości młodych ludzi. – Jako Wielkopolanie oraz osoby troszczące się o nasze wspólne dziedzictwo narodowe, z głębokim niepokojem śledzimy propozycje zmian w podstawie programowej, które prowadzą do usuwania i marginalizowania historii Powstania Wielkopolskiego – piszą w liście. – Jest to dla nas sprawa o fundamentalne znaczenie dla kształtowania świadomości historycznej młodych pokoleń – podkreślają.

W liście zaznaczają, że propozycja zmian prowadzi do zanikania wiedzy o powstaniu poprzez usuwanie jej z wielu punktów nowej wersji podstawy. – W przypadku szkół podstawowych, marginalizujące zmiany sięgają nawet 100%, podobnie jak w branżowych szkołach I stopnia. Nawet w poziomie podstawowym dla liceów i techników Powstanie Wielkopolskie jest zmarginalizowane, ograniczając się jedynie do wzmianki przy procesie kształtowania granicy polsko-niemieckiej po I wojnie światowej. Pozostawienie tego tematu jedynie na poziomie rozszerzonym wydaje się zdecydowanie niewystarczające w porównaniu z jego znaczeniem – dodają.

– Proponowane zmiany stanowią wymazanie lat skutecznych starań podejmowanych przez różne środowiska w Wielkopolsce. Szereg osób i podmiotów działało, aby Powstanie Wielkopolskie miało swoje zasłużone miejsce w przestrzeni publicznej, zarówno na poziomie lokalnym, jak i ogólnopolskim, adekwatnie do jego historii i znaczenia. Podobne podejście podziela nie tylko kilka tysięcy obywateli, ale także władze na różnych szczeblach oraz niemalże każde stronnictwo polityczne. Wszyscy, ponad podziałami, sprzeciwiają się próbie usuwania i marginalizowania historii Powstania Wielkopolskiego w podstawie programowej – kończą list, pod którym podpisało się parę tysięcy osób.

List symbolicznie wysłany z Mosiny

Petycja została wysłana w dniu 21 lutego z placówki pocztowej w Mosinie. – Miejsce wysyłki jest nieprzypadkowe – podkreśla Kevin Nowacki, prezes Instytutu Poznańskiego. – To właśnie tutaj w Mosinie pochowanych jest wielu Powstańców Wielkopolskich, w tym najbardziej znany w regionie – Piotr Mocek, który jako nastoletni chłopak zginął w Powstaniu Wielkopolskim pod Szubinem – podkreśla.

Piotr Mocek był jednym ze 109 kawalerzystów, wchodzących w skład kombinowanego szwadronu wysłanego jako wsparcie oddziałów powstańczych walczących o Szubin. 9 stycznia 1919 r. szwadron wyjechał pociągiem do Kcyni. Stamtąd 11 stycznia około godz. 7.30 wyruszył do Kołaczkowa, gdzie w tym samym dniu, po nieudanej próbie wysadzenia torów kolejowych, próbował zatrzymać ostrzałem pociąg pancerny z Bydgoszczy, wiozący niemieckie posiłki do Szubina. W czasie ostrzału pociągu na dworcu kolejowym w Kołaczkowie, około godz. 20.00, Piotr Mocek został śmiertelnie postrzelony w szyję. Był jednym z 9 poległych w tej akcji ułanów.

Prezes Instytutu Poznańskiego, Kevin Nowacki, pod placówką pocztową w Mosinie. Fot. Instytut Poznański