Jak się żyje w utopii?

Generalnie życie w kibucu izraelskim nie przypadło nam do gustu. Jak polskim indywidualistom i tradycjonalistom może podobać się pomysł wychowywania dzieci w dziecińcach i oddawanie decyzji o swojej edukacji innym?

Albo idea niwelowania różnic między kobietami i mężczyznami do tego stopnia, że zabroniony jest makijaż? A jednak marzenia o ustroju idealnym nie opuszczają ludzi od początków cywilizacji. Już Platon stworzył wizję państwa idealnego, ale czy taki ustrój przy ułomnej ludzkiej naturze jest w ogóle możliwy? Założyciele kibuców, spółdzielczych gospodarstw rolnych w Izraelu, próbowali wcielić w życie marzenia o społeczeństwie, w którym wszyscy są równi, tak samo pracują i troszczą się o siebie nawzajem, nie ma własności prywatnej, a dzieci wychowuje się wspólnym wysiłkiem. W takim miejscu dorastał w latach pięćdziesiątych XX wieku, a następnie pracował Amos Oz, najpoczytniejszy na świecie pisarz izraelski, autor opowiadań „Wśród swoich”. Książka zainteresowała nas jako opis eksperymentu społecznego, przypominającego zrealizowane zasady utopijnego komunizmu. Kibuce przez lata ewoluowały od restrykcyjnych, pionierskich początków, po bardziej liberalne formy organizacji (powrót do indywidualnych relacji rodziców z dziećmi i w parach małżeńskich). Uczestniczki listopadowego spotkania DKK zgodnie stwierdziły, że ludzi sportretowanych przez Amosa Oza cechuje rezygnacja, brak dążeń, smutek, choć jest też miejsce na celebrowanie wspólnej codzienności, jak przesiadywanie na ławeczkach przed domami wśród zieleni. Życie w enklawie ma swoje dobre strony: samotność nie jest tak dojmująco odczuwana, każdy ma poczucie przynależności do grupy.

spotkanie w bibliotece

Na zakończenie spotkania DKK polecałyśmy przeczytane ostatnio książki: „Rache znaczy zemsta” Piotra Bojarskiego – alternatywną historię w sensacyjnej formule, opowieści Magdaleny Witkiewicz, sagę Barbary Rybałtowskiej oraz prawdziwą historię dziewczynki wychowanej przez małpy kapucynki w kolumbijskiej dżungli – „Dziewczynka bez imienia”.

W środę 8 stycznia 2014 r. gość specjalny Klubu Książki, profesor Przemysław Czapliński, poprowadzi warsztaty literackie na podstawie zbioru opowiadań noblistki Alice Munro „Drogie życie”. Wszystkich chętnych do dzielenia się swoimi wrażeniami czytelniczymi serdecznie zapraszamy do biblioteki!

Zofia Staniszewska