Gazeta Mosińsko-Puszczykowska
Niezwykłego odkrycia archeologicznego, potwierdzającego informacje źródłowe, dokonali członkowie fundacji Relicta. Zdaniem badaczy Mosina była początkowo zlokalizowana na terenie gruntów rolnych dzisiejszej Niwki, położonej na terenie Puszczykowa.
Niwka pierwszą lokalizacją Mosiny
– Przyjmuje się, że miejscem pierwszej lokacji miasta były grunty wsi Niwka, położonej około 5 km od obecnej Mosiny – poinformowała Fundacja Relicta. – Właśnie według dokumentu z 1302 r., Mikołaj – wojewoda kaliski przeniósł swe miasto zwane niegdyś Mosina z Niwki. Informacje źródłowe o translokacji miasta zdają się potwierdzać badania archeologiczne, prowadzone równo 10 lat temu przy rynku mosińskim. Wykazały one, że najstarsze odkryte w tym miejscu nawarstwienia pochodziły dopiero z XV stulecia – tłumaczy fundacja.
Zdaniem badaczy Mosina została ulokowana za panowania Przemysła II, a wojewoda Mikołaj Przedpełkowic dwukrotnie przenosił miejscowość, nim zajęło obecne miejsce.
– Przenoszenie miast nawet o kilka czy kilkanaście kilometrów nie należało w średniowieczu do rzadkości. Translokacja mogła wynikać z poszukiwania lepszego miejsca dla rozwoju ludnego ośrodka, wylewami rzeki, czy też zniszczeniami wojennymi – informuje fundacja.
Zanikła wieś Przewóz, w miejscu dawnej przeprawy przez Wartę
Badacze poszukują też zanikłej wsi o nazwie Przewóz. Przewóz była nadwarciańską wsią parafialną, leżącą niegdyś między Krajkowem, a Tworzykowem. W 1508 r. we wsi stał kościół pod wezwaniem Wszystkich Świętych, w 1642 r. stał tu jeszcze inny kościół, pod wezwaniem św. Marcina, ale chylił się już ku upadkowi. W 1685 r. nie było już jednak po nim żadnego śladu. W jego miejscu postawiono krzyż, który jeszcze w XIX wieku kojarzyli mieszkańcy Krajkowa. Wieś Przewóz opustoszała w XVII w. W tym miejscu nad Wartą istniała przeprawa przez rzekę, o czym też świadczy nazwa wsi. (Źródło: „Z przeszłości ziemi kościańskiej” publikacja autorstwa ks. Zygmunta Ciepluchy z 1929 roku.)
– Dzięki pracy historyków i archeologów udało się zlokalizować miejsce tętniące kiedyś życiem, w którym kupcy i podróżni przeprawiali się przez Wartę, gdzie stał kościół parafialny, karczma i domostwa, a dziś to miejsce jest porosłe pięknym lasem – informuje Fundacja.
– Podczas prowadzonych w dawnym Przewozie prac badawczych znaleziono resztki średniowiecznych cegieł, a nawet ludzkie kości, więc najprawdopodobniej udało się ustalić miejsce, w którym znajdowały się kiedyś kościół i cmentarz. Nawet dziś udało się znaleźć resztki cegieł oraz kuty gwóźdź, pochodzące prawdopodobnie z dawnego kościoła – podają badacze.
Projekt „W poszukiwaniu przeszłości Mosiny i jej okolic„, realizowany przy współpracy z Muzeum Śremskim został dofinansowany przez Urząd Miasta w Mosinie. W ramach projektu członkowie Fundacji Relicta prowadzą badania geofizyczne, wykonują zdjęcia lotnicze, a także prowadzą badania w terenie.
