„Piękno tego świata jest od Boga, korzystaj mądrze i z rozwagą” – głosi napis na Przystani Jana Pawła II w Rogalinku. Ten cytat mógłby posłużyć za podsumowanie życia i działalności zmarłego wczoraj (13.06.2023) Alojzego Szabelskiego. Jego zaangażowanie i działanie na rzecz dobra społecznego i natury sprawiło, że był postacią nietuzinkową, cieszącą się ogromnym szacunkiem wśród mieszkańców. Był osobą, która nie tylko pomagała innym, ale także upiększała świat wokół nas.

Drzewa w okolicznych lasach skrywają wiele tajemnic: są niemymi świadkami historii, która odgrywała się tu całkiem niedawno, bo jedynie przed kilkudziesięcioma laty. W czwartek, 27 kwietnia, przy drodze Mosina – Puszczykowo upamiętniono miejsce dokonanej egzekucji majora Bolesława Rubaszewskiego oraz siedmiu nieznanych z imienia żołnierzy Wojska Polskiego.

W puszczykowskim lesie przybyło trwałe miejsce pamięci, związane z najnowszą historią Polski. W 1946 zamordowano tu siedmiu żołnierzy Wojska Polskiego, a rok wcześniej majora Armii Krajowej, ps. „Korczak”. W najbliższy czwartek w miejscu kaźni żołnierzy odbędzie się uroczystość z udziałem polityków, przedstawicieli instytucji państwowych, w tym Instytutu Pamięci Narodowej.

Stowarzyszenie Koimeterion, działające na rzecz zabytkowych cmentarzy, zbiera fundusze na postawienie tablicy informacyjnej na cmentarzu ewangelickim w Dymaczewie Starym.

Oficjalna opowieść o powstaniu roku 1848 na Ziemi Mosińskiej przeplatana jest poważnym paradoksem – z jednej strony są to wydarzenia hucznie celebrowane, a z drugiej – niezbyt głęboko zbadane. Pamiętamy o niektórych uczestnikach tych wydarzeń, ale znane z nazwiska ofiary walk pozostają nadal w odmętach niepamięci. Zbyt wysoko unosząc głowy bujaliśmy przez lata w obłokach historycznych iluzji, przegapiając to co przyziemne i prawdziwe – mogiły i nazwiska poległych. Najwyższy czas, by stan ten odmienić.

Wielkopolski Park Narodowy w 1848 roku był miejscem, w którym toczyła się historia wiosennego powstania. Jędrzej Moraczewski zanotował następującą uwagę o działaniach powstańców okresu Wiosny Ludów: „założono obóz w trójkącie między Trzebowem, Górką i Łodzią u jeziora na bardzo obronnym stanowisku”¹. Mowa była naturalnie o Jeziorze Góreckim, nad którym powstańcy założyli jeden ze swoich obozów wojennych.

Dziś, 6 kwietnia w Muzeum Martyrologii Wielkopolan – Forcie VII w Poznaniu odbyła się uroczysta inauguracja miesiąca pamięci narodowej. Nasza redakcja miała w uroczystościach spory udział.

Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Brodnickiej „Gniazdo” od 2011 roku zachęca lokalną społeczność do ekologii, prowadzi akademię przyrodniczą i przybliża lokalną historię poprzez pamięć o powstańcach wielkopolskich oraz renowację cmentarzy ewangelickich.

Otoczony starymi lipami, porośnięty bujną roślinnością nieopodal szosy Mosina-Śrem znajduje się niezwykły cmentarz ewangelicki z XVIII wieku.

Symbolicznymi mogiłami powstańców z 1848 r. przez lata zajmowali się puszczykowscy harcerze. Teraz jednak niszczeją. Terenem nieopodal ulic Jarosławskiej i Myśliwskiej w Puszczykowie postanowili zająć się wolontariusze WPN.

Radosne świętowanie porażek wydaję się niestety być do dnia dzisiejszego naszym narodowym sportem. Nie inaczej jest z rokrocznymi obchodami wydarzeń z maja 1848, w których mieszkańcy Mosiny świętują rzekomy status miasta jako kilkudniowej stolicy Polski.

Zimy w tym roku nie widać. Gdzieś się ukryła, lub przyjść zapomniała. Niemal wiosenna pogoda sprzyja spacerom po Wielkopolskim Parku Narodowy. Uśpiona jeszcze przyroda, wprowadza spacerowiczów w trochę senny i melancholijny nastrój. Zachęca ich do zatrzymania się, zamyślenia i spokojnego podziwiania widoków. Ruiny pałacu Klaudyny Potockiej, nawet w tej chłodnej odsłonie są bardzo atrakcyjne. Można je podziwiać z ławeczki, ustawionej nad brzegiem jeziora Góreckiego, bądź z pobliskiego tarasu widokowego.

Kolejne groby powstańców wielkopolskich – mieszkańców Ziemi Mosińskiej, otrzymały pamiątkowe oznakowanie. Od 2016 r. bezpłatną akcję znakowania grobów powstańców prowadzi Gmina Mosina pod honorowym patronatem Starosty Poznańskiego i Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918 – 1919.  Oznakowanych zostało dotąd ponad 120 grobów.

W ostatnim czasie na łamach gazety poruszany był kilkukrotnie temat Zamku Klaudyny Potockiej. Miejsce to tajemnicze, zapewne głównie ze względu na brak dostępu, wzbudza obecnie większe zainteresowanie za przyczyną rozpoczętych prac konserwacyjnych. Można by się spierać o to czy jest on zamkiem czy pałacem jednak obecnie nie ma to większego znaczenia bo to co przetrwało do naszych czasów jest po prostu ruiną. Trudno to słowo przechodzi przez gardło i zdecydowanie budowla ta nie zasługuje na takie miano lecz na coś więcej. Z pomocą w znalezieniu odpowiedniej nazwy przyszedł jak to często bywa tak zwany „przypadek”, a dokładniej list w butelce znaleziony w gruzowisku podczas prowadzonych prac. Jego treść wyjawię w dalszej części.

„Wy, Dzieci Polskie przypatrzcie się dobrze tym trumnom. Popatrzcie jak kocha się Polskę”

„Matka podbiegła do samochodu, w którym siedział już ojciec. Niemiecki żandarm na jej pytanie, dokąd go zabierają, odpowiedział: na spacer…”

W akcji likwidacji Polaków, a zwłaszcza inteligencji polskiej i polskich patriotów w 1939 roku, na początku II Wojny Światowej Niemcy działali z premedytacją i świadomością, według list sporządzonych kilka miesięcy wcześniej przez specjalne komórki SS we współpracy z lokalną mniejszością. Była to tzw. Operacja Tannenberg, mająca na celu unicestwienie najlepszych synów narodu polskiego. Przykładem tej akcji jest rozstrzelanie m.in. na rynku mosińskim, 20 października 1939 roku 15 obywateli polskich. Na listach znaleźli się: duchowni, politycy, pedagodzy, ludzie kultury, nauki i sztuki, przedsiębiorcy.